*Lansbrica é un pseudotopónimo inventado pola arqueoloxía ourensá a partir da publicación dun artigo de JUAN CARLOS RIVAS FERNÁNDEZ en 1973. Segundo este autor, *Lansbrica era o antigo nome da citania de Lámbrica, San Cibrao das Las e Ourantes (Ourense).
O invento procede dunha lectura incorrecta, apresurada ou incompleta da ara de Eiras:
BANDV / A LANSB / RICAE AE / MILIVS RE / BVRRINVS
A publicación do citado RIVAS leva como título “Nuevas aras romanas orensanas y rectificaciones interpretativas en otros epígrafes galaico-romanos ya conocidos”, aparecendo no volume III do Boletín Auriense.
RIVAS inicia, desafortunadamente, a difusión dun exitoso pseudotopónimo, *Lansbrica ou *Lansbriga, que será repetido en publicacións posteriores polo propio RIVAS e por outros autores, sendo empregado incluso en comunicacións e cartelería oficiais de administracións públicas e xestores do Patrimonio.
*Lanóbriga é outra invención do suposto topónimo da citania de Lámbrica, San Cibrao das Las e Ourantes (Ourense).
Este palabro podería ser engadido ao de *Lansbrica, na colección de pseudotopónimos da citania debidos a lecturas incorrectas, incompletas, apresuradas ou distantes do epígrafe da ara de Eiras.
ALAIN TRANOY publicou en 1981 (La Galice Romaine. Recherches sur le nord-ouest de la péninsule ibérique dans l’Antiquité) a seguinte lectura da ara:
BANDV / A LANOB / RICAE AE / MILIVS RE / BVRRINVS
Baseándose en TRANOY, ANTONIO RODRÍGUEZ COLMENERO (Galicia Meridional Romana) cambia en 2000 a súa anterior interpretación (*Lansbrica) sobre o topónimo da inscrición da ara de Bandua de Eiras:
“En todo caso, la gran S, clarísima para Rivas, de Lansbricae, se convierte en una O suficientemente nítida para Tranoy y para mí.”
RODRÍGUEZ COLMENERO aseguraba que o topónimo era *Alanobriga ou *Alaniobriga, asumindo parcialmente a proposta de TRANOY.
É salientable que na fotografía que aporta RODRÍGUEZ COLMENERO en 2000 é fácil percibir o M de LAMBRICAE (“M” en lugar dos “N” e “O” propostos por TRANOY. Ver fotografía na páxina 6 do artigo PDF de RODRÍGUEZ COLMENERO).
Unha visita á ara en 2007, grazas á persoa que vivía na casa, Alfredo Lima López, permitiu facer unhas fotografías. Alí podíase ler:
BANDV / ? LAMB / RICAE AE / MILIVS RE / BVRR(I)NVS
A Bandu / ? de Lamb / rica E/ milio Re / burrino (cumpriu o seu voto).
🐍
Bibliografía
ALAIN TRANOY. La Galice romaine. Recherches sur le nord-ouest de la péninsule ibérique dans l’Antiquité. Diffusion de Boccard. París. 1981.
RIVAS FERNÁNDEZ J. C.: “Nuevas aras romanas y rectificaciones interpretativas en torno a otros epígrafes galaico-romanos ya conocidos”. Boletín Auriense, III. Ourense, 1973.
RODRÍGUEZ COLMENERO A.: “Sobre un supuesto error epigráfico-histórico. Correcciones al ara de Bandua Aetobricus de Codesedo (Ourense) y a otros epígrafes de su amplio entorno”. Cuadernos de Estudios Gallegos. Tomo XLVII, Fascículo 113. Santiago, 2000.
GONZÁLEZ IGLESIAS, F.: “A ara de Eiras e o topónimo Lámbrica” en Ágora do Orcellón 35. Páx. 17-33. Instituto de Estudos Carballiñeses. Vigo. Xuño de 2019. ISSN 1577-3205.